Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Euclid Uzay Teleskobu, yalnızca bir haftalık gözlem sürecinde, 10,5 milyar ışık yılı mesafede bulunan 26 milyon galaksi keşfetti. Bu olağanüstü buluş, evrenin en büyük bilinmeyenleri olan karanlık madde ve karanlık enerji üzerine yapılacak araştırmalara önemli katkılarda bulunuyor.
Euclid Misyonu ve Galaksi Keşifleri
Euclid Uzay Teleskobu, Temmuz 2023’te fırlatıldı ve Şubat 2024’te veri toplamaya başladı. Misyonun amacı, evrenin büyük ölçekli yapısını haritalayarak, galaksilerin şekilleri, boyutları ve dağılımı üzerinde çalışmalar yapmaktır. Bu veriler, evrenin yüzde 95’ini oluşturan ancak doğrudan gözlemlenemeyen karanlık madde ve karanlık enerjinin doğasının anlaşılmasına olanak sağlayacaktır.
Kozmik Atlasın Oluşumu
Başlangıçta 26 milyon galaksi keşfeden Euclid, yüksek çözünürlüklü Görünür Görüntüleme Sistemi (VIS) ve yakın kızılötesi spektrometre (NISP) gibi teknolojilerle, galaksilerin şekillerini ve mesafelerini ölçebiliyor. Uzay teleskobu, ilerleyen yıllarda daha fazla galaksi görüntüsü toplayarak 2030 yılına kadar gökyüzünün üçte birini kapsayan dev bir kozmik atlas oluşturmayı hedefliyor.
10,5 Milyar Işık Yılı Uzaklıktaki Keşifler
Euclid, 10,5 milyar ışık yılı uzaklığa kadar ulaşarak, evrenin gençlik dönemine dair ipuçları sunan parlak kuasarlar da tespit etti. Yerçekimsel merceklenme fenomenini incelemek için de güçlü bir araç olan Euclid, bu alanda 500’den fazla güçlü mercek adayı belirledi ve yapay zeka yardımıyla bu sayıyı binlerce yeni keşfe çıkarmayı hedefliyor.
Gelecek Perspektifi: Yapay Zeka ve Dev Veri Setleri
Euclid misyonu, günlük 100 GB veri üretiyor ve bu devasa veri setinin analizinde yapay zeka ve vatandaş bilimi büyük rol oynayacak. Önümüzdeki yıllarda, 1,5 milyardan fazla galaksinin görüntüsü toplanacak ve ilk kapsamlı kozmoloji verileri Ekim 2026’da paylaşılacak.